Groningen

"Zorgen voor jezelf, geven om een ander en krijgen wat je verdient". Dat was de boodschap van Minister-president Rutte tijdens het tv-debat over de toegenomen ongelijkheid in Nederland. Een mooie oneliner die redelijk klinkt, maar door Rutte een pijnlijke individualistische invulling krijgt die de ongelijkheid vergroot.

Het "zorgen voor jezelf" van Rutte uit zich bijvoorbeeld in ons zorgstelsel, waar iedere vorm van solidariteit uitgesloopt is. In plaats van een inkomensafhankelijke zorgpremie betaalt een miljonair dezelfde premie als mensen met een laag inkomen. Daarbij worden mensen met een laag inkomen ook nog eens extra verleid om het risico te nemen om zijn eigen risico te verhogen en zo de maandelijkse zorgpremie (vaste lasten) te verlagen. Waar het de miljonair gemakkelijker wordt gemaakt om zijn premie te betalen en extra's als vrije artsenkeuze te hebben, worden mensen met een laag inkomen voor duivelse dilemma's geplaatst.

Met het "geven om een ander" heeft Rutte een verschuiving van solidariteit naar liefdadigheid voor ogen. Een voorbeeld hiervan is de groeiende hoeveelheid mensen die afhankelijk zijn geworden van de voedselbank. Het probleem van toenemende armoede wordt hierdoor gedepolitiseerd. In plaats van dat armoede structureel en politiek bestreden wordt, zijn mensen die onder de armoedegrens leven afhankelijk van liefdadigheid in de vorm van voedselbanken. Waar hulp een gunst is geworden en het geen recht meer is om boven de armoedegrens te leven.

Hetzelfde geldt in een zekere mate voor het recht op zorg en ondersteuning. Door taken als (thuis)zorg en jeugdzorg bij gemeenten op het bordje te leggen en tegelijkertijd fikse budgetkortingen door te voeren, brengt de rijksoverheid gemeenten en mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben in de problemen. Met containerbegrippen als zelfredzaamheid, eigen kracht en samenredzaamheid moeten mensen in hun eigen netwerk op zoek gaan naar hulp en ondersteuning. Alsof mensen dit in eerste instantie niet doen en alsof iedereen familie, buren en vrienden heeft die zo flexibel zijn dat zij altijd kunnen bijspringen. Ook hier wordt het recht op zorg en hulp een gunst waarbij men afhankelijk is van het eigen netwerk en de liefdadigheid van anderen.

Tot slot is het "krijgen wat je verdient" bij Rutte één van de meest dubieuze praktijken. Waar (sommige) bestuurders in de zorg, bij woningbouwcorporaties, banken, maar ook zeker particuliere bedrijven hun zakken vullen met tonnen. Daar moeten werknemers in de zorg vrezen voor hun baan, krijgen huurders jaarlijks een fikse huurverhoging, kunnen MKB-ers geen banklening meer krijgen en krijgen trouwe werknemers van de V&D en thuiszorgorganisaties een loonoffer voorgeschoteld. Blijkbaar vindt Rutte dat zo iedereen krijgt wat hij/zij verdient.

Maar het kan ook écht anders. Op 18 maart zijn er verkiezingen. Dan kunnen we ervoor kiezen dat iedereen de zorg krijgt waar hij/zij recht op heeft en kunnen we armoede structureel en politiek bestrijden. Met een stem op de SP reken je af met Rutte's individualisme en stuur je Rutte en dit kabinet naar huis. Zo krijgt Rutte in ieder geval wat hij verdient.