Groningen

Vorige week presenteerde de SP in Groningen een zwartboek met klachten van (oud-)werknemers van callcenter Transcom. Daarin meldden werknemers met name over lagen lonen, hoge werkdruk en het ontbreken van een pensioenvoorziening. Die problemen zijn niet specifiek voor Transcom. Ook bij andere callcenters zoals Cendris, Custum Connect en WebHelp ervaren werknemers dezelfde problemen. 

De directeur van Transcom Groningen reageerde in de media sympathiek op het zwartboek; hij gaf aan dat hij ook een hoger loon en een pensioenvoorziening voor zijn personeel in een nieuwe CAO wil. Maar daar kon deze sympathieke directeur naar eigen zeggen zelf niks aan doen. Deels heeft hij gelijk. Door de hoge werkdruk en voornamelijk tijdelijke contracten kent het callcenterwerk een hoog verloop van medewerkers. Daardoor zijn werknemers in deze sector niet of nauwelijks georganiseerd in vakbonden. Het afdwingen van een goede CAO is daardoor een grote uitdaging.

Het grote probleem van de werkdruk ligt volgens de sympathieke directeur dan ook vooral bij de opdrachtgevers. Die stellen hoge eisen en dwingen lage prijzen af. Zij willen voor een dubbeltje op de eerste rang. Veelal zijn het bepaald niet de minste opdrachtgevers; Tele2 en Apple bij Transcom, Eneco en Menzis bij Cendris, Essent en Nationale Vacaturebank bij Custom Connect en ING en NS bij WebHelp. Grote opdrachtgevers met aandeelhouders die flinke winsten willen zien. De lonen van het callcenterpersoneel speelt voor deze bedrijven niet.

Die concurrentie op prijs van opdrachtgevers moet gereguleerd worden. Anders ontstaat er een negatieve spiraal. Mensen met lage lonen hebben minder te besteden. Als dit grote groepen betreft dan daalt de vraag naar diensten en producten. Dat is op de middellange termijn slecht voor de werkgelegenheid en veroorzaakt een stijging van het aantal uitkeringen en toeslagen. Die worden vooral opgebracht door werkende mensen, omdat de belasting op arbeid nog steeds veel hoger is dat de belasting op kapitaal. Dus terwijl de winsten voor de aandeelhouders stijgen, betalen met name werkende mensen een dubbele prijs.

Maar dat kan wel degelijk anders. Een  positieve spiraal kan worden ingezet. Door regels en voorwaarden aan de concurrentie te stellen. Waarbij de opdrachtgevers minimale basistarieven aan callcenters moeten betalen. Zodat daarvan in ieder geval fatsoenlijke lonen onder redelijke arbeidsvoorwaarden kunnen worden betaald. De kans dat de hogere lonen van callcenterwerkers zullen verdwijnen op bank- en spaarrekening is klein. Zij zullen dit hoogstwaarschijnlijk uitgeven. Dat goed is voor de binnenlandse én de lokale economie. Het zorgt voor meer vraag naar werk, minder uitgaven aan uitkeringen en toeslagen en een minder hoge belastingdruk.

Een half jaar geleden hield ik in deze krant een pleidooi voor het verhogen van de lonen. Ik deed daarbij een oproep aan de voorzitter van VNO-NCW Noord om werkgevers op te roepen de lonen te verhogen. Op een inhoudelijke reactie wacht ik tot op de dag van vandaag. De komende tijd zal mijn partij een offensief voor hogere lonen starten. Bij Transcom zijn we hier onlangs mee begonnen en lijkt de directie ook hogere lonen in een CAO voor de gehele sector op te willen nemen. Het wordt tijd dat Cendris, Custom Connect en WebHelp zich hier ook voor uitspreken. Wanneer ze hiertoe aangemoedigd moeten worden, is mijn partij altijd bereid om zich hier met werknemers en anderen voor in te zetten.