Groningen

De gemeente Groningen moet niet instemmen met de afspraak die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft gesloten met het kabinet. Dat is de mening van SP-raadslid Rosita van Gijlswijk die haar visie in een opinieverhaal heeft opgeschreven dat vandaag in het Dagblad van het Noorden gepubliceerd is. Het verhaal volgt hieronder.

Het kabinet Rutte heeft een bestuursakkoord getekend met de koepel van gemeenten (VNG), provincies (IPO) en de Unie van Waterschappen. Hierin is afgesproken dat er een takenpakket ter waarde van 8,5 miljard euro wordt overgedaan aan gemeenten en provincies. De voorzitters Jorritsma (VNG en VVD), Franssen (IPO en VVD), Glas (UvW) en premier Rutte spraken hun vreugde uit over dit bereikte ‘VVD-akkoord’. Tegelijkertijd maken de vier grote steden en drie provincies duidelijk dat zij tegen het akkoord zijn en zullen stemmen op de ledenvergadering van de VNG op 8 juni. Inmiddels hebben steden als Nijmegen en Eindhoven zich ook afgekeerd van het akkoord. Ik vind dat ook de gemeente Groningen haar handtekening niet moet zetten.

Het is niet zo vreemd dat er grote weerstand is tegen het akkoord. De financiële risico’s voor gemeenten en provincies zijn enorm; er wordt meer dan 2,5 miljard bezuinigd op het takenpakket. Daarmee worden gemeenten medeverantwoordelijk voor het uitvoeren van megabezuinigingen op de kwetsbaarsten in onze samenleving, de mensen die part noch deel hebben gehad aan het ontstaan van de financiële crisis en later de economische crisis.

In het akkoord wordt het plan gepresenteerd dat het kabinet heeft met bezuinigingen op de bijstand, ook wordt deze samengevoegd de wet voor jong gehandicapten en de regeling voor sociale werkplaatsen. Dat gaat gepaard met een bezuiniging van 2 miljard. De uitkeringsvoorwaarden worden zoveel mogelijk gelijk getrokken en er wordt 400 miljoen euro bezuinigd op de budgetten voor re-integratie. Vanaf 2014 is er een financiële prikkel ingebouwd voor gemeenten als zij mensen laten uitstromen naar werk. Dat mogen ook pulpbanen zijn, want het kabinet wil dat gemeenten het middel van loondispensatie gaan gebruiken. Dat is een mogelijkheid om mensen onder het wettelijk minimumloon te laten werken en aan te vullen tot het minimum loon.

Gemeenten worden ook verantwoordelijk om tweederde van de werkplekken in de sociale werkplaats te laten verdwijnen. Het kabinet beweert dat uitkeringen verlagen en banen in de sociale werkplaats schrappen ertoe zal leiden dat meer mensen een reguliere baan zullen vinden. Dat is écht onzin. De reden dat mensen hier nog inzitten, is niet omdat ze niet willen werken, maar omdat de regering het vertikt om werkgevers te verplichten ook mensen in dienst te nemen die minder productief zijn.

Naast de ingrijpende maatregelen in de bijstand en de ‘onderkant van de arbeidsmarkt’, gaat het bestuursakkoord ook over meer zorgtaken voor de gemeente. De zogenoemde begeleiding uit de AWBZ en de jeugdzorg worden gemeentelijke taken. Met de overheveling van de taken, vervalt het recht op zorg dat mensen nu hebben en kunnen afdwingen. Voor Groningen heeft deze maatregel grote gevolgen. In de stad wonen relatief veel doven en slechtzienden, zij kunnen met begeleiding zelfstandig wonen en vaak ook werken. De begeleiding zal de gemeente moeten regelen, maar zonder voldoende financiële middelen daarvoor. De verdeling van de 2 tot 3 miljard die samenhangt met deze taak voor gemeenten, zal gaan via een ‘verdeelsleutel’ die in 2017 klaar is, drie jaar na de overheveling van taken. Het is niet onvoorstelbaar dat juist onze stad veel te weinig budget zal krijgen.

Dit bestuursakkoord gaat over het leven van mensen. Los van de enorme bezuinigingen, zijn de afspraken ook laf. Het kabinet schaft de rechten van mensen af en maakt gemeenten verantwoordelijk voor het uitvoeren van het beleid op dit gebied. De opstelling van de VNG is naïef. Zij gaat akkoord met forse bezuinigingen, en krijgt er veel onzekerheden voor terug. Daarom moet Groningen de koepel van gemeenten terugfluiten en het bestuursakkoord afwijzen.

Rosita van Gijlswijk