Groningen

Lees hier de volledige woordvoering van SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk tijdens het voorjaarsdebat in de gemeenteraad van afgelopen woensdag. Volg ons ook op Twitter via @SPGroningen en @JimmyDijk. En op Facebook via /SPGroningen.

Voorzitter,

Een stad met twee gezichten. Dat is de analyse die dit college heeft gemaakt. Aan de ene kant ziet het college een stad die groeit, jong en bruisend is met excellent onderwijs, ondernemerschap, cultuur en spannende evenementen. Aan de andere kant ziet het college Stadjers die het zwaar hebben, weinig perspectief hebben en moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen. Het zijn deze mensen die steun van de overheid nodig hebben.

Er is sprake van tweedeling in de stad, op het gebied van inkomen, gezondheid, perspectieven voor de toekomst. Maar het college heeft niet het lef dit hardnekkige probleem bij de naam te noemen. Deze tweedeling wordt alsmaar groter. Recent las ik een interessant boek van de Franse econoom Thomas Piketty. Hij beschrijft hoe tweedeling veroorzaakt wordt. Ook de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid trekt stevige conclusies uit de toegenomen inkomensongelijkheid in Nederland. Deze ongelijkheid leidt tot minder onderling vertrouwen, minder vertrouwen in politieke instituties en minder vertrouwen in de democratie. Voorzitter, een groeiende tweedeling is slecht voor de samenleving als geheel. Maar het zijn juist deze conclusies die dit college niet durft te trekken, laat staan maatregelen te presenteren om de groeiende tweedeling de kop in te drukken.

Voorzitter,

Het is de overtuiging van de SP-fractie dat solidariteit de oplossing is om tweedeling tegen te gaan. Solidariteit moet niet afhankelijk zijn van goede bedoelingen en toevalligheden zoals dit college doet. Door op 17 punten in overleg of gesprek te gaan en 39 keer in samenspraak de dialoog aan te gaan, worden er geen knopen doorgehakt. Solidariteit moet georganiseerd worden, onze stad heeft een stadsbestuur nodig dat de solidariteit organiseert. Dat is wat dit college, met aan de ene kant D66 en VVD en aan de andere kant PvdA en GroenLinks, niet wil en niet lukt.

Er is niet alleen sprake van een stad met twee gezichten, maar vooral van een stadsbestuur met twee gezichten. Met enkel een korte termijn visie, om de onderlinge politieke gemoederen te bedaren. Zo'n korte termijnvisie zal op langere termijn de tweedeling nog meer vergroten. Dit college maakt geen enkele concrete verbinding tussen haar eigen twee gezichten. Met aan de rechterzijde de zogenaamd bruisende, eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 en VVD, en aan de andere kant de PvdA en GroenLinks die nog enigszins in de maakbare samenleving en het verheffingsideaal durven te geloven. Deze tweedeling in uw denken, is niet alleen een probleem voor uzelf, maar bovenal een probleem voor de stad.

Zorg

Voorzitter, over de toekomst van de huishoudelijke zorg ontbreekt het dit college aan visie. De eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 en VVD kiezen voor het persoonsgebonden budget, terwijl de maakbaarheidsdenkers van PvdA en GL toch graag een integrale aanpak met sociale wijkteams. Dat is politiek lastig met elkaar te verbinden, dus wordt er zonder enige achterliggende visie, gekozen voor beiden. Op lange termijn is dit een onhoudbare situatie. Zorg door middel van PGB's creëert namelijk eerder eilandjes dan dat het een integrale aanpak met sociale wijkteams stimuleert. Zeker gezien de centen hiervoor tekortschieten.

“Thuiszorg is... een zorg minder” dat was de winnende slogan die mevrouw Tebbens vorig jaar bedacht voor een wedstrijd die de SP had georganiseerd om het belang van goede thuiszorg te benadrukken. Thuiszorg is meer dan schoonmaakwerk. Het heeft een hele belangrijke sociale en signalerende functie. Het voornemen van dit college om minder huishoudelijke zorg uit de tweede categorie te gaan bieden staat hier haaks op. We vragen ons af wat de GroenLinksfractie hiervan vindt. Zeker omdat hun Kamerlid, en oud-Groninger gemeenteraadslid Linda Voortman voorop loopt in de strijd tegen de afbraak van thuiszorg. Ik mag toch hopen dat dit gezicht van het college tegen deze plannen in opstand zal komen.

Dit kabinet wil 800 van de 1.300 verzorgingstehuizen sluiten, er is een stop op plaatsingen in verzorgingshuizen en ouderen moeten langer thuis blijven wonen. Dit college hoopt dat na het voeren van keukentafelgesprekken zal blijken dat er op grote schaal minder huishoudelijke zorg geleverd hoeft te worden. Hoe realistisch is dat? Zijn deze keukentafelgesprekken wel gesprekken? Of vooral keukentafelmededelingen? Gaat er een boekhouder mee om te checken of de bezuiniging wordt gehaald? Of gaat wethouder Schroor er zelf bijzitten? Dat laatste is misschien helemaal geen gek idee, dan kan de wethouder van de mensen zélf horen dat thuiszorg meer is dan schoonmaken.

Groningen voert al jaren gesprekken met zorgbehoevenden om te kijken of zij te veel of te weinig zorg krijgen. Rekent u zich dus vooral niet rijk ten koste van de mensen die zorg hard nodig hebben om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen.

Om het gezicht van het stadsbestuur van de jonge, bruisende, eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 en de VVD zoet te houden, wil dit college 2,5 miljoen uitgeven aan een economisch programma. Onbegrijpelijk dat het andere gezicht van het stadsbestuur dat ook wil. Aan de ene kant miljoenen uitgeven aan gesprekken over werkgelegenheid, dus praten over banen en aan de andere kant keihard de banen in de thuiszorg afbreken. Dit zijn de handen aan het bed, de mensen met een signalerende functie, die dag in dag uit maatschappelijk zeer nuttig werk doen. Deze mensen hebben we de komende jaren hard nodig. Een nieuwe vergadertafel waar gekletst wordt over werkgelegenheid is geen kerntaak en wij hebben niet de illussie dat kletsen met werkgevers daadwerkelijk leidt tot een toename van het aantal banen in de stad. Goede zorg leveren aan mensen die dat nodig hebben wel. Om de genoemde 2,5 miljoen beter en nuttiger te besteden dienen wij een motie in.

Voorzitter,

Het is beschamend hoe weinig geld dit college reserveert voor de zorgtaken die de gemeente vanaf 1 januari 2015 moet gaan overnemen. 2,1 miljoen euro, terwijl het Rijk alleen al op de huishoudelijke zorg 6 tot 8 miljoen bezuinigt. D66 sprak eerder over “indianenverhalen” die volgens hen over de zorg rondgaan. Met dit soort forse bezuinigingen spreekt je niet over “indianenverhalen”, maar over een kaalslag in de zorg. De fractie van D66 houdt misschien niet van “indianenverhalen”, maar de sprookjes van de wethouder Zorg slikken zij en de andere coalitiepartijen als zoete koek.

Want met alleen mooie woorden krijgen mensen niet de zorg die ze nodig hebben. Daar horen centen bij. U zou daarbij voorbeeld moeten nemen aan Amsterdam. Daar reserveren D66, VVD en SP 62 miljoen euro voor de taken die op de gemeente afkomen. Omgerekend naar de Groningse situatie zou dat neerkomen op een bedrag van 15 miljoen euro voor Groningen. Dat doen ze in A'dam zonder de PvdA en GroenLinks. Daar maken ze wel concrete keuzes, met visie en de bijbehorende middelen. Misschien dat ik op den duur mijn judopak uit de kast moet trekken om het geld, met een Ippon, uit de zakken van de wethouder van financiën te kloppen. Ik kies eerst voor de parlementaire weg: wij dienen een motie in om meer geld te reserveren voor de decentralisaties.

Wonen

Voorzitter,

Het is nu ook doorgedrongen bij onze neoliberale vrienden van de VVD in Den Haag: VVD-minister Blok geeft aan dat woningcorporaties zich weer moeten gaan richten op het bouwen, verhuren en beheren van huurwoningen voor mensen met een lager inkomen. De minister wil niet langer dat corporaties in commerciële projecten stappen waarvan de verliezen ten koste gaan van de huurders. Maar in Groningen deden we met de corporaties altijd iets extra's: de gemeente maakte in het Nieuw Lokaal Akkoord afspraken over wijkbudgetten voor bewonersinitiatieven die de sociale samenhang en leefbaarheid onze wijken vergroten. Uit de stadsmonitor blijkt dat er een grove tweedeling in de stad is ontstaan tussen de noordelijke en zuidelijke wijken van de stad. In de noordelijke wijken is er sprake van een oververtegenwoordiging van bijstandsgerechtigden, werklozen, en zorgbehoevenden en mensen die op of onder het sociale minimumniveau leven. De wijkbudgetten die voortvloeien uit het NLA zorgen er voor dat de leefbaarheid en sociale samenhang in deze wijken verbeterd. Maar de toekomst van deze wijkbudgetten is en blijft erg onzeker. Wat is het college hiermee van plan? Op welke manier kunnen bewoners straks initiatieven nemen voor buurt- en bewonersactiviteiten?

Tijdens de verkiezingen zijn veel debatten gevoerd over de leefbaarheid in de wijken in combinatie met overmatige kamerverhuurpanden. Het coalitieakkoord is veel te vaag over de druk op onze woonwijken door het aantal kamerverhuurpanden, de 15%-norm wordt helemaal niet meer genoemd en er wordt nergens gesproken over het behouden van een gezonde balans in onze wijken.

Omdat de SP-fractie niet wil dat de bruisende, eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 en de VVD aan het einde van het liedje de 15%-norm opheffen en vooral de PvdA bakzeil haalt, dienen wij een motie in om ervoor te zorgen dat de 15%-norm behouden blijft.

Sociale zekerheid

Voorzitter,

De tweedeling, en de toename hiervan, is pijnlijk te zien bij mensen en kinderen die in armoede leven. De cijfers van 1 op de 5 kinderen of 12% van de Groningse huishoudens, geven deze mensen die in armoede leven geen gezicht. Juist armoede zorgt ervoor dat mensen in hun schulp kruipen en zich minder voor anderen dreigen te interesseren, mensen in armoede zijn vooral bezig zelf te overleven. De SP heeft zich de afgelopen jaren ingezet om de gemeentelijke financiële middelen voor armoedebestrijding te behouden. Toen het Rijk in februari met de Klijnsmagelden kwam, wilden wij dit bovenop de gemeentelijke middelen reserveren. En wij niet alleen: ook de PvdA en GL wilden dit, we dienden er met nog wat andere partijen een motie over in Kennelijk is dat nu voor de PvdA en GL allemaal geschiedenis. Want wat blijkt: voor 2015 is het helemaal niet de bedoeling van het college om de gemeentelijke middelen en de Klijnsmagelden voor armoedebestrijding uit te geven. Nee, de Klijnsma-gelden vervangen de eigen gemeentelijke middelen voor armoedebestrijding. Dus niet en/en, zoals de PvdA en GroenLinks in februari nog wilden, maar of/of zoals de eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 en VVD voor elkaar hebben gekregen.

Volgende week bespreken we het armoedebeleid in de raad, dat vinden wij de aangewezen plek om hierover verder te spreken. Maar ik wilde het hier toch niet onbenoemd laten.

Conclusies

Voorzitter, voor onze conclusie heeft de SP-fractie zich laten laten inspireren door de woorden van de heer Gijsbertsen van vorig jaar. Het lijkt erop dat de linkerhand van GL & de PvdA geen idee heeft waar de rechterhand van de eigen verantwoordelijkheidsdenkers van D66 & de VVD mee bezig is. Wat de SP betreft moet dit nieuwe stadsbestuur vooral haar eigen twee gezichten met elkaar verbinden. Om vervolgens de solidariteit in de stad te organiseren en de tweedeling tegen te gaan. Dus hup. Nu vooruit, aan het werk!